DEN HELDER (3)
De historie van de vestingwerken in Den Helder
In het begin van de 80-jarige oorlog lagen het dorp Huisduinen en het toen nog kleinere Den Helder op het Eiland van Huisduinen. Het toen onbedijkte Koegras was aan de Noordzeezijde begrensd door een strandwal, die bij hoge vloeden overliep. Aan de noord- en westzijden van het Eiland van Huisduinen lag de kustlijn tot 1 tot 1,5 km. meer voorwaarts dan nu. Het tussengelegen gebied moest worden prijsgegeven aan de zee. Het Nieuwe Diep was toen niet meer dan een geul in het wad, die in zuidoostelijke richting teniet liep in het Balgzand. Het Marsdiep en het Vlie waren toen de verbindingen uit de Noordzee naar Amsterdam. De rede van Texel werd geregeld gebruikt door de vele koopvaardij- en oorlogsschepen. Het was de normale verzamelplaats van ‘s Lands vloten bij het uitzeilen. Ter plaatste van de huidige Prins Hendrikpolder was toen open water, zodat de rede meer westelijk lag dan nu mogelijk zou zijn.
In 1574 dreigde een aanval van een Spaanse vloot op ons land. Er was dan ook sprake van de wenselijkheid om een sterkte te maken op Huisduinen en een op Wieringen. In 1575 was er sprake van een bestaande schans op Texel en een op Wieringen. Ook in 1579 wordt melding gemaakt van een ‘Fort binnen Texel’. Het betrof de thans nog bestaande Oude Schans. In 1583 bestonden er een schans op Huisduinen en een schans ten westen van het Nieuwe Diep. In 1588, het jaar van de Armada, had Mr. Adriaan Anthonisz. bemoeiingen met ‘de schantze’ op Huisduinen.
In 1610 werd de strandwal langs de Noordzeezijde van het Koegras omgewerkt tot een zanddijk (de Oldenbarneveldtsdijk), zodat het eiland van Huisduinen werd verbonden met het vasteland bij Callantsoog. Aan de westzijde van de dijk ontwikkelde zich langzaam een duinstrook: de schorren van het Koegras groeiden aan.
Diverse bronnen vermelden, zonder nadere plaatsaanduiding e.d., schansen en batterijen, aangelegd of verbeterd in 1651, 1654, 1665 en 1672/73 op het eiland van Huisduinen.
Omdat de Rede van Texel niet langer toereikend was, en niet genoegzaam van de wal af kon worden beveiligd met geschut, werd in 1781 (vierde Engelse zee-oorlog) begonnen met het inrichten van het Nieuwe Diep tot oorlogshaven. Ook werden in 1781 op het eiland van Huisduinen drie kustbatterijen aangelegd, bij Barends Kribbing, Kaaphoofd en Kleine Keet. Op Texel werden kustbatterijen aangelegd, waarvan de zwaarste, bij het Horntje, spoedig wegspoelde. De Oude Schans werd opnieuw bewapend.
In het begin van de 80-
In 1574 dreigde een aanval van een Spaanse vloot op ons land. Er was dan ook sprake van de wenselijkheid om een sterkte te maken op Huisduinen en een op Wieringen. In 1575 was er sprake van een bestaande schans op Texel en een op Wieringen. Ook in 1579 wordt melding gemaakt van een ‘Fort binnen Texel’. Het betrof de thans nog bestaande Oude Schans. In 1583 bestonden er een schans op Huisduinen en een schans ten westen van het Nieuwe Diep. In 1588, het jaar van de Armada, had Mr. Adriaan Anthonisz. bemoeiingen met ‘de schantze’ op Huisduinen.
In 1610 werd de strandwal langs de Noordzeezijde van het Koegras omgewerkt tot een zanddijk (de Oldenbarneveldtsdijk), zodat het eiland van Huisduinen werd verbonden met het vasteland bij Callantsoog. Aan de westzijde van de dijk ontwikkelde zich langzaam een duinstrook: de schorren van het Koegras groeiden aan.
Diverse bronnen vermelden, zonder nadere plaatsaanduiding e.d., schansen en batterijen, aangelegd of verbeterd in 1651, 1654, 1665 en 1672/73 op het eiland van Huisduinen.
Omdat de Rede van Texel niet langer toereikend was, en niet genoegzaam van de wal af kon worden beveiligd met geschut, werd in 1781 (vierde Engelse zee-